Kto może zostać żeglarzem jachtowym? Kolejne etapy krok po kroku
22 sierpnia 2023
Żeglarstwo jest sportem niemal dla każdego. Na jachcie umiejętności i doświadczenie są zdecydowanie bardziej istotne od wieku, siły i sprawności fizycznej. Na pokładach spotkać można zarówno dzieci rozpoczynające przygodę ze sportami wodnymi, jak i doświadczonych żeglarzy. Nie znaczy to jednak, że każdy, bez ograniczeń, może samodzielnie prowadzić jachty. Jak zdobyć uprawnienia i zostać żeglarzem jachtowym?
Czym jest patent żeglarza jachtowego?
Samodzielne prowadzenie jachtu wymaga wiedzy oraz doświadczenia. Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, jedynie niewielkie jachty (o długości kadłuba do 7,5 m) można prowadzić bez wcześniejszego zdobycia uprawnień. W przypadku większych jednostek konieczne uzyskanie patentu na żeglarza jachtowego, który wydawany po złożeniu stosownego egzaminu.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sportu i Turystyki z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie uprawiania turystyki wodnej, patent żeglarza jachtowego potwierdza uprawnienia do prowadzenia jachtu żaglowego, również wyposażonego w napęd pomocniczy, którego długość kadłuba nie przekracza 12 m. Żeglarz jachtowy może samodzielnie prowadzić taką jednostkę po wodach śródlądowych oraz morskich, jednak z zastrzeżeniem nieprzekraczania odległości 2 mil morskich od brzegu i jedynie w ciągu dnia. Samodzielne prowadzenie większych jednostek bez ograniczenia dotyczącego akwenów, wymaga zdobycia kolejnych patentów – jachtowego sternika morskiego (jachty 18 m długości kadłuba) oraz kapitana jachtowego (bez ograniczeń).
Kto może się ubiegać o patent żeglarski?
O patent żeglarza jachtowego wystąpić może każda osoba, która:
•ukończyła 14 rok życia,
•uzyskała pozytywny wynik na państwowym egzaminie na patent żeglarza jachtowego.
W przypadku tego pierwszego patentu, nie jest wymagane żadne wcześniejsze doświadczenie wodne. Co ważne, nie ma również wymogu odbycia poprzedzającego egzamin kursu lub szkolenia. Jest jednak oczywiste, że przystępując do egzaminu, należy posiadać odpowiednią wiedzę teoretyczną oraz umiejętności praktyczne związanego z żeglarstwem, które obejmuje zakres egzaminu.
Jak zostać żeglarzem jachtowym krok po kroku
Żeglarzem jachtowym zostać może każdy, kto ukończył 14 lat i zda egzamin. Zdarza się, że do egzaminu przystępują osoby, które z żeglarstwem mają do czynienia od dłuższego czasu, a złożenie egzaminu jest w ich przypadku formalnością, dającą oficjalne uprawnienia. Wiele osób jednak marzy o zostaniu żeglarzem jachtowym, nie posiadając żadnych wcześniejszych doświadczeń ze sportami wodnymi. Również w ich przypadku zdobycie podstawowych uprawnień żeglarskich jest możliwe i wcale nie musi być bardzo czasochłonne.
Krok 1 – nauka żeglowania
Osoby zamierzające ubiegać się o patent żeglarski, muszą posiadać określone umiejętności praktyczne i wiedzę teoretyczną. Dla zaczynających od zera przygodę z żeglarstwem, najbezpieczniejszym i jednocześnie najskuteczniejszym sposobem na nabycie koniecznych umiejętności jest ukończenie kursu w jednej ze szkól żeglarskich. Kursy takie trwają od kilku dni do dwóch tygodni, z w zależności od wybranego trybu intensywności. Podczas szkolenia, uczestnicy uczą się panowania nad żaglówką na wodzie oraz w porcie, wyrabiają odpowiednie nawyki. Dodatkowo, poznają zasady bezpieczeństwa, przepisy związane z poruszaniem się po wodzie, uczą się planować i wykonywać manewry. Połączenie praktyki z teorią to klucz do sukcesu na egzaminie i zdobycia patentu żeglarza jachtowego. W Sztorm Grupie możesz skorzystać z kliku opcji szkoleń:
Krok 2 – zapisy na egzamin
Jeśli zdecydujesz się na kursy żeglarskie Sztorm Grupy, możesz zapisać się na nasz egzamin (posiadamy uprawnienia do przeprowadzania egzaminów i wydawania patentów żeglarskich nadane przez Ministra Sportu i Turystyki), który pozwala na uzyskanie patentu żeglarza jachtowego. Wszelkie informacje o formalnościach znajdziesz tutaj.
Krok 3 – zdanie egzaminu teoretycznego i praktycznego
Egzamin na patent żeglarza jachtowego skład się z dwóch części – teoretycznej i praktycznej. Część teoretyczną stanowi pisemny test jednokrotnego wyboru, zawierający 75 pytań. Aby zdać, należy uzyskać co najmniej 65 punktów. Zakres egzaminu teoretycznego obejmuje przepisy dotyczące żeglugi, budowę jachtu, elementy teorii żeglowania, locji śródlądowej oraz meteorologii, a także ratownictwo.
Część praktyczna odbywa się podczas rejsu jachtem z egzaminatorem. Egzamin obejmuje wykonanie manewrów niezbędnych do późniejszego samodzielnego prowadzenia jachtu. Dzielą się one na trzy podstawowe kategorie: manewry pod żaglami, manewry na silniku i prace bosmańskie. Wszystkie rodzaje manewrów trzeba zaliczyć, a w przypadku niepowodzenia, każdy z elementów można jednokrotnie powtórzyć. Podczas egzaminu na pewno pojawia się takie manewry jak zwroty przez sztag i przez rufę, odejście od i dojście do nabrzeża oraz alarm "człowiek za burtą". Do elementów opcjonalnych zaliczyć można natomiast takie manewry, jak stawanie na i zejście z kotwicy, stawanie w dryf, dojście do boi, odejście od boi, a także holowanie jachtu. W kategorii prac bosmańskich, egzaminowany jest zwykle proszony o wykonanie wybranych węzłów (z listy obowiązkowych, do których należą refowy, szotowy, ósemkowy, rożkowy, knagowy, ratowniczy, sztyk, cumowy żeglarski, buchta).
Krok 4 – wniesienie opłaty i odebranie patentu
Po zakończonym sukcesem egzaminie, zdający otrzymuje potwierdzenie, które stanowi podstawę do ubiegania się o wydanie patentu. W tym celu na stronie internetowej Polskiego Związku Żeglarskiego należy złożyć stosowny wniosek oraz uiścić opłatę na wskazany numer konta. Później pozostaje już tylko czekać na uzyskanie dokumentu potwierdzającego uprawnienia do samodzielnego żeglowania.
Patent żeglarza jachtowego jest pierwszym z trzech rodzajów uprawnień, wydawanych przez PZŻ. Jego zdobycie stanowi kamień milowy w rozwoju żeglarskiej pasji wszystkich miłośników spędzania czasu pod żaglami. Osoby, które zamarzą o samodzielnym prowadzeniu jednostek po wodach morskich będą musiały uzyskać wyższe uprawnienia i patent jachtowego sternika morskiego. Kolejny krok w wielkiej żeglarskiej przygodzie.
